Zawory silnikowe

Zawory umieszczone w głowicy silnika spalinowego pełnią bardzo ważne funkcje – dostarczają do silnika mieszankę powietrza i paliwa oraz opróżniają jednostkę napędową z gazów, które powstają podczas procesu spalania mieszanki paliwowo-powietrznej.

Zawory silnikowe są wspólne dla wielu typów silników spalinowych, niezależnie od tego, czy są one zasilane benzyną, olejem napędowym, naftą, gazem ziemnym (LNG) czy propanem (LP). Typy silników mogą różnić się cylindrów, cyklem pracy (silniki 2- lub 4-suwowe) oraz umiejscowieniem zaworów w silniku.

Budowa zaworu

Zawór silnikowy zbudowany jest ze specjalnego stopu tzw. stali zaworowej. Budowa zaworu jest prosta. Składa się on z kilkumilimetrowego pręta (trzonka) i części zwanej grzybkiem. Grzybek jest tak wyprofilowany, aby szczelnie zamykał dostęp do gniazda zaworowego.

Rodzaje zaworów

Zawory silnikowe dzielą się na zawory ssące oraz zawory wydechowe. Umożliwiają one pozbywanie się efektów spalania, a także dostarczania do cylindra mieszanki.

Zawory ssące (dolotowe)

Zawór ssący ma za zadanie dostarczyć mieszankę paliwowo-powietrzną podczas pracy silnika. Zawór silnikowy, którego zadaniem jest wpuszczanie mieszanki paliwowo-powietrznej do komory spalania jest kluczowym elementem w całej konstrukcji. Jego praca wpływa na parametry silnika. Otwarcie zaworu na ściśle określony czas pozwala na dostarczenie odpowiedniej objętości mieszanki, dzięki czemu silnik pracuje zgodnie z założeniami producenta.

Zawory wydechowe (wylotowe)

Zawór wydechowy odpowiada za odprowadzanie spalin. Zawór wydechowy to bardzo ważny podzespół niezbędny do prawidłowego funkcjonowania pozostałych elementów silnika. Cylinder z nieprawidłowo funkcjonującym zaworem wydechowym zawiera spaliny, które mieszają się z kolejną mieszanką powietrza z paliwem, w wyniku czego pogarsza się jakość pracy silnika.

Jak pracują zawory silnikowe?

O odpowiednią pracę zaworów silnikowych dba napęd rozrządu. Krzywiki odpowiadają za otwieranie i zamykanie się zaworów w sposób ściśle określony względem wału korbowego.

Awarie zaworów

Awaria zaworów w silniku to bardzo poważna usterka. Od prawidłowej pracy zaworów zależy moc silnika. Usterki zaworów powodują brak szczelności, co z kolei skutkuje spływaniem oleju do kolektora. Prowadzi to do osłabienia mocy i dużego poboru oleju. Skutkiem uszkodzenia zaworów może być także utrata kompresji w cylindrach. Do najczęstszych usterek zaworów wydechowych należą:

• wytarcie trzonka – wytarcie trzonka to przypadłość w silnikach z dużym przebiegiem;
• wygięcie zaworów – zawory mogą wygiąć się na skutek zderzenia z tłokiem;
• zużycie przylgi – uszkodzenie przylgi spowodowane erozją znacząco pogarsza szczelność, co prowadzi do zmniejszenia osiągów silnika. Z tego powodu zwiększona wytrzymałość oraz odporność na korozję gniazd zaworowych i zaworów silnikowych jest bardzo istotna.